İSM-İ AZAM NEDİR, DUASI NASIL YAPILIR, ANLAMI
"Allah’u Teâlâ'nın Kur'an ve hadîs-i şerîflerde zikredilen isimlerinin en büyüğüdür."
İsm-i A'zam'ı, Allah, isimleri içinde gizlemiştir. Bunun da hikmeti, kullarının bütün Esmâ-i Husnâ'ya rağbetini sağlamak, kendisine bütün isimleriyle dua edilmesini te'min etmektir. İsm-i A'zam belli olsaydı, insanlar yalnızca o isimle dua ederler, diğer isimleri terkederlerdi. Çünkü İsm-i A'zam'ın Allah katında büyük bir değeri vardır. Bu isimle yapılan duaların mutlaka kabûl edildiği rivayet olunmuştur.
İsm-i A'zam'ın Esmâ-i Husnâ'dan hangi isim olduğu hakkında, İslâm âlimleri ayrı ayrı kanâatler ileri sürmüşlerdir. Büyük ekseriyetin kanâatı, İsm-i A'zam'ın, lâfza-i Celâl yani Allah ismi olduğudur. Hz. Ali(r.a)Efendimize göre İsm-i A'zam tek isim değildir. Ferd, Hayy, Kayyûm, Hakem, Adl, Kuddûs'tan ibaret 6 isimdir.
İmam-ı A'zam'a göre, İsm-i A'zam, Hakem ve Adl olmak üzere iki isimdir. Gavs-ı A'zam'ın İsm-i A'zam'ı, Hayy ismidir. İmam-ı Rabbânî'ye göre de İsm-i A'zam, Kayyûm'dur.
Görüldüğü gibi İslâm büyükleri, İsm-i A'zam'ı farklı isimlerde bulmuştur. Belki de her birinin hususi âlemine tecellî eden İsm-i a'zam değişik olmuştur.
Esmâ-i Hüsnâ içinde bir İsm-i A'zam olduğu gibi, her isim için de a'zamî bir mertebe vardır. Bâzan bir ismin a'zamî mertebesi, İsm-i A'zam ile karıştırılır; o isim a'zamî mertebedeki tecellîsi sebebiyle İsm-i A'zam sanılır. İsm-i A'zam'ın her âlime göre değişik olmasının bir sebebi de budur.
"İsm-i Â'zam" konusu, bu mevzûu bilenlerin asırlar boyu kafasın meşgul edip durmuştur… Belki siz, hiç duymadığınız bu ismi ve şu anda soruyorsunuz kendi kendinize, nedir "İsm-i Â'zâm" diye…
"İsm-i Â'zam", Rasûlullâh (s.a.v)in bize bildirmiş olduğu bir kavramdır…
"Allah’u Teâlâ'nın öyle bir İsm-i Â'zâm'ı vardır ki, şayet bir kimse bu ismiyle O'na duâ ederse, kesinlikle duâsı kabul edilir".buyurarak; Rasûl-u Ekrem (s.a.v), dikkâtlerimizi bu isme çekiyor…
Ancak, bu konuda kesin ve net bir açıklama da yapmayarak, sadece bu isim hakkında bazı işâretler vermekle yetiniyor…
Bu işâretler, Kur'ân-ı Kerîm'de bulunan bâzı Âyetlere oluyor… Falanca ve filânca Âyetlerde bu isim vardır, gibilerden…
İşte bu yüzdendir ki, işâret edilen çeşitli Âyetler araştırılarak hepsinde ortak olan, Allah'ın o çok yüce ismi tesbit edilmeye çalışılmıştır asırlardır…
İşte bu araştırmalara yön veren Rasûlullâh (s.a.v) in hâdislerinden bir tanesi şu:
Bureyde (r.a) naklediyor:"Rasûlullâh (s.a.v) bir adamın ( Ebû Mûsâ-el Eşarî ) duâ ederken dediklerini duydu… Şöyle diyordu:-Allah'ım senin O ismin adına isterim ki, Ehad, Sâmed ki doğurmayan ve doğrulmayan ve hiçbir şey kendisine denk olmayansın".
Bunun üzerine Rasûlullâh (s.a.v) şöyle buyurdu:”-Şüphesiz ki bu adam, Allah’ın İsm-i Â'zâm'ı ile dua etti… O İsm-i Â'zâm ki O'nunla Allah'tan bir şey istendiği zaman verir ve O'nun ile çağrıldığı zaman icabet eder…"
Bitmez tükenmez isteklere sahip olan insanoğlu elbette ki, imkânsızlıklar ölçüsünde Allah'a sığınacak, O'ndan isteyecek, nâzını niyâzını hep O'na yönlendirecektir…
İşte bu üzden yapılan çalışmalar sonucu "İsm-i Â'zâm" olması muhtemel olan şu isimler tesbit edilmiştir:
“ALLAH…
Lâ ilâhe illallâh…
Errahman-ur Rahîym…
El Hayy-ul Kayyûm…
Allah’u Rahmân-ur Rahîym…
Allahu lâ ilâhe illâ HU, el Hayyul Kayyum…
Lâ ilâhe illa HU vel Hayy-ul Kayyûm…
Rabb…
Allahu Lâ ilâhe illa HU, el Ehad'us Samed'ülleziy lem yelid ve lem yûled ve lem yekûn lehû kûfüven ehad.
Hannân-el Mennân Bedî'üs semâvâti ve'l ardu Zü'l Celâli vel ikrâm.”
“Allahümme innî es'elüke bienniy eşhedü enneke entellahülleziy lâ ilâhe illa entel vâhidül ehaddüs-samedülleziy lem yelid ve lem yûled ve lem yekün lehû küfüven ehad.”
Anlamı:
“Allahım, muhakkak ki (bilinçli, imanlı) olarak istiyorum; şehadet ediyorum ki Senden başka ilah yok, Sen varsın. (O, Allah’sın ki ancak Vahid'ül Ehad (bir tek), Samed, doğurmamış, doğmamış ve dengi-misli olmayan sen varsın.)
“Lâ ilâhe illâ ente yâ Hannân yâ Mennân Ya Bedius -semâvati vel ardı Zül Celâl-i vel ikrâm.”
Bu iki duâ da, Rasûlullâh (s.a.v)Efendimizin bu konudaki buyruklarına isnad etmekte… Duaya bu şekilde başlanırsa, o duâların kabul olacağına işâretleri var…
Evet, bütün bu işâretlerden bize göre ortaya çıkan netice şudur… Eğer ortak nokta aranırsa… Hemen hemen bütün işâretlerede dikkati çeken iki isim görülüyor:
ALLAH
HÛ
Esasen bu iki isim dahi birbirinden ayrı olmayıp; bu konunun derinliklerine ve sırlarına nüfuz etmiş Evliyâullah tarafından bir olarak kabul edilmektedir…
Vahdet konusunun zirvedeki isimlerinden biri olan "İNSÂN-I KÂMİL"yazarı Abdülkerim Geylânî (Ceylî) Kaddesallahu Sırrahu Azîzan, bu konuda özetle şöyle demektedir:
"ALLAH isminin sonundaki H harfi hüviyeti Zât'a işaret eder ki, bunu HU ismi olarak da bilir ve bu hususa HU ismiyle işaret ederiz"
Nitekim Efendimiz, büyüğümüz Hazret-i Âli (r.a)dahi, "HU" ismine çok riâyet eder, bu ismi çok zikreder, özellikle şu şekilde söyler ve yakınlarına tavsiye ederdi:
"Yâ HU ya men HU, lâ ilâhe illâ HU"
"İsm-i Â'zâm"ın gerçekten "HU" olduğuna inanabilmek veya bunu müşâhede edebilmek için tasavvufun çok derinliklerindeki bazı gerçekleri Allah’u Teâlâ'nın müşâhede ettirmesi icap eder.
"ALLAH" ismi, toplayan bir isimdir…Yâni, Allah'ın hem Zât'ını, hem vasıflarını, hem de sayısız özelliklerini içeren bir isimdir…
Allah ismiyle işaret edilen ZÂT'ın Hüviyetine ise "HU" ismi işâret eder… Ehadiyyet sıfatıyla idrâk edildikten sonra, gerçek manâsıyla "Allah'a imân" meydana gelir ve "yakîn" hasıl olur; iş taklitten çıkar, Tahkike varır… Aksi halde, hep Allah ismine iman edilir ki, bu da ehli taklidin mertebesidir… Tahkike ermişlerin ismi ise "müferridûn" veya "mukarrebun"dur ki; Allah isminde değil; Allah’ın Ehadiyyetinde benlikleri yok olmuş; "el ân öyledir" sırrına binâen, Allah Bakîdir mânâsı yaşanır olmuştur…
İşte bu yaşantı içinde olanlar, "İsm-i Âzâm" sırrına ermiş olanlardır ki; her nefeste "HU" diyenin mutlak bilinciyle yaşarlar…
Bu zevâtı kirâm, duâ edip de "Yâ ALLAH", "YÂ HU" dedikleri zaman;
"dillerinden söyleyen ben olurum"Hadîs-i Kudsî'si mânâsınca; dileyen kendi olur ve elbette kendi dileği de havada kalmaz, yerini bulur!..
Peki ya bizler?..
Hazret-i Rasûli Zişan (s.a.v) in tuttuğu ışık altında, deriz ki…
Dua'sına icâbet bekleyen kişi, şâyet iki rek'ât namaz kılar ve her rek'âtında yirmi bir ihlâs okursa Fatiha'dan sonra ve son secdesinde de şu şekilde Allah’u Teâlâ'ya yönelirse, inancımız odur ki, kendisine icabet edilir…
Yalnız,Cenâb-ı Hak kendisine duâda ısrar edilmesini sevdiği için bunu yedi kere yapmak gerekir…
"Estağfirullâh Yâ Rabbel arşıl aziym… Esağfirullâh Yâ Rabbel arşıl kerîm… Estağfirullâh Yâ Rabbel âlemiyn. Allahümme salli alâ seyyidina Muhammedin biadedi ilmike… (Mağfiret et ey azim arşın Rabbi olan Allah... Mağfiret et ey kerim arşın Rabbi olan Allah... Mağfiret et ey Rabbül alemiyn olan Allah. Allahım, Efendimiz Muhammed'e ilmin adedince salât et...)
Yâ HU yâ men HU, Lâ ilâhe illâ HU, Entel Hayyul Kayyûm ve lâ şeriyke lek ve lekel mülkü ve lekel hamdü ve inneke alâ külli şey'in kadir. (Ey O; ey kimdir O; kendinden gayrı vücud olmayan O, Hay ve Kayyum olan sensin ve senin ortağın yok, ve mülk senindir, ve Hamd senindir, ve sen herşeye Kadir'sin).
Yâ Hannân yâ Mennân Yâ Bedî'es semâvâti vel ardu yâ Zel Celâli vel ikrâm , Eşhedü enlâ ilâhe illallâhul Ehâdus Sâmedülleziy lem yelid ve lem yûled ve lem yekûn lehû kûfuven ahad… (Ya Hannan, ya Mennan, ya Semavat ve Arz'ın Bedi'i ve ey celal ve ikram sahibi! Şehadet ediyorum ki ilah yok, ancak Vahid'ül Ehad (bir tek), Samed, doğurmamış, doğmamış ve dengi-misli olmayan Allah var…)
Allah'ım senin indinde fevkâlâde âciz, zâif ve nefsine zulmeden biri olduğumu itiraf eder, Senin Azâmet ve kibriyândan, eşsiz yüceliğinden, sonsuz bağışlayıcılığın dolayısıyla, kereminden niyâz ederim…
Allah'ım senden İsm-i Â'zâm'ın hürmetine, Habibin Muhammed Mustafa hürmetine, henüz hiç kimseye bildirmediğin indindeki en yüce ismin hürmetine senden niyaz ederim ki…"
(Burada önce Allah'ın kendine seçtiklerinden olmayı, Allah'ın çok sevdiklerinden olmayı, O'nun indinde en değerli olanlarla bir arada olmayı isteyip, O'nun yolunda Rasûlünün rızasına uygun çalışmalar yapmayı kolaylaştırmasını talep edip, ondan sonra da ne isteğiniz varsa onu söyleyebilirsiniz)
Ve sonra duânızı şöyle bitirmenizi tavsiye eder bu fakîr:
"Allahhümme salli ve sellim ve bârik alâ Seyyidina Muhammed ve alâ âlihi ve sahbihi ve sellim. Âmin Amin Amin Yâ Rabbel arşıl Azîm. Biliyorum kesin olarak ki, sen benim duâmı işittin ve duâlara icâbet eden Vahhab'sın Sen… Senden, Zât'ının hakkı için; indindeki yüce isminin işâret etttiği mana hakkı için, duâma icâbet etmeni niyâz ederim. Âmin Âmin Âmin…"
Etiketler: İsm-i Azam Nedir, Duası Nasıl Yapılır, Anlamı, Allah, Hu, Hayy, Kayyum, Zel Celali Vel İkram| Mekteb-i Derviş
